ردیابی بیماری فیتوپلاسمایی جاروک یونجه در استان خوزستان

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
فیتوپلاسماها پروکاریوت‌های بسیار کوچک، فاقد دیواره سلولی، محدود به آوند آبکش و بیمارگر گیاهان هستند. اعضای این گروه متعلق به رده مولیکوت ها می‌باشند و به بیش از 700 گونه‌ی گیاهی ازجمله یونجه (Medicago sativa) در سراسر دنیا خسارت وارد کرده و اهمیت اقتصادی زیادی دارند. سطح زیر کشت یونجه در ایران حدود دو میلیون هکتار می‌باشد. با توجه به نامشخص بودن وضعیت آلودگی مزارع یونجه استان خوزستان به بیمارگر فیتوپلاسمایی، این تحقیق جهت ردیابی و بررسی فیلوژنی بیمارگرهای فیتوپلاسمایی یونجه برنامه‏ریزی شد. طی سال‌های 1393 و 1394، علائمی شبیه بیماری‌های ناشی از فیتوپلاسما از قبیل ریزبرگی شدید، زردی و کوتولگی، خشکی و متراکم شدن برگ‌ها (جاروی جادوگر) در مزارع یونجه در استان خوزستان مشاهده گردید. به‌منظور شناسایی عامل احتمالی، از مزارع یونجه صفی‌آباد، آبادان و حمیدیه بازدید و شش نمونه گیاهی دارای علائم مذکور و سه نمونه بدون علائم جمع‌آوری و در کیسه‌های مجزای کاغذی به آزمایشگاه منتقل شدند. نمونه‌های برگی به‌ویژه رگبرگ میانی از بخش‌های دارای ریزبرگی و متراکم جداسازی و DNA کل از نمونه‌ها با روش مبتنی بر CTAB استخراج شد. جهت ردیابی عوامل فیتوپلاسمایی، واکنش زنجیره‏ای پلی‏مراز معمولی (PCR) و آشیانه‌ای (nested-PCR) به ترتیب با استفاده از دو جفت آغازگر P1/P7 و R16F2n/R16R2 انجام شد. بعد از الکتروفورز محصولات تکثیری، فقط در شش نمونه دارای علائم، قطعه‌ای با اندازه تقریبی 1200 جفت باز تکثیر شد. محصولات به دست آمده از nested-PCR خالص‌سازی و سپس توالی یابی شدند. دو ترادف نوکلئوتیدی بعد از ویرایش و مونتاژ، در پایگاه اطلاعات ژنوم با شمارهای دسترسی KX354935 و KX088463 در بانک ژن ثبت گردید. جستجوی با برنامه بلاست برای بررسی میزان شباهت ترادف نوکلئوتیدی ‏جدایه‏های موردمطالعه با توالی‏های مربوط به جدایه‏های نمایه شده در بانک ژن انجام شد. هر شش توالی‏‏ با فیتوپلاسماهایی از گروه 16SrII مانندCandidatus Phytoplasma aurantifolia (Acc. No. LT558784)، فیتوپلاسمای جارک یونجه (Acc. No. KT943970)، فیتوپلاسمای جوانه درشتی گوجه‏فرنگی (Acc. No. KP027532)، فیلودی کنجد (Acc. No. KT265706)، فیلودی باقلا (Acc. No. KP869129)، فیلودی آفتابگردان (Acc. No. KT005455) و تعداد دیگری از اعضای این گروه شباهت 99 درصدی نشان دادند. بررسی الگوی برشی حاصل از هضم مجازی ترادف‏های تکثیری و آنالیز فیلوژنتیکی مبتنی بر 16srDNA با استفاده از الگوریتم درست نمایی بیشینه تعلق عامل جاروک یونجه در خوزستان را به زیرگروه 16SrII-D (Acc. No. Y10097) تایید کرد. جاروک یونجه در استان های بوشهر، فارس و یزد نیز گزارش و همگی اعضای گروه جاروک بادام زمینی (peanut witches broom) بودند. براساس اطلاعات موجود، این ، اولین گزارش از بروز جاروک یونجه در استان خوزستان می‌باشد.
کلیدواژه ها