بررسی فون نماتدهای مرتبط با ‏فراریشه گیاهان پارک ملی سرخه حصار تهران

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
پارک جنگلی سرخه حصار در شرق شهر تهران واقع شده است و با وسعت تقریبی 9170 هکتار یکی از شریان‏ های زیستی مهم کلانشهر تهران به شمار می‏ آید، متاسفانه مطالعات اندکی درباره این منطقه صورت گرفته است. گونه‏ های جانوری متعددی در این پارک ملی که در ارتباط با پارک ملی خجیر (از جمله پارک‏ های حفاظت شده کشور) است، شناسایی شده که غالب این جانوران به نحوی حیات وابسته به گیاهان دارند. از این رو بررسی آفات و بیماری ‏های پوشش گیاهی این ناحیه از اهمیت بالایی برخوردار است. نماتدها از جمله مهم‏ترین انگل‏ های گیاهی به شمار می ‏روند که هرساله خسارت سنگینی را به محصولات کشاورزی و یا پوشش‏ های گیاهی وارد می ‏نمایند. هدف از این تحقیق شناسایی نماتد های مرتبط با فرا ریشه گیاهان در پارک ملی سرخه حصار و تعیین گونه‏ های ‏با جمعیت بالا و یا پراکنش بیشتر در این منطقه است. در این تحقیق نماتد های مرتبط با گیاهان در غالب 21 نمونه ریشه و خاک از ناحیه فرا ریشه طی دو نوبت نمونه گیری (آبان ماه 1393 و فروردین ماه 1394) به روش اصلاح شده سینی وایت‏ هد (Whitehead and Hemming, 1965) استخراج و با استفاده از روش تکمیل شده سین‏ هورست (De Grisse, 1969) تثبیت و به گلیسرین منتقل شدند. پس از تهیه اسلایدهای موقت و دائم با استفاده از گلیسرین و حلقه پارافینی، ابتدا جمعیت‏های استخراج شده ‏‏در سطح جنس شناسایی گردیدند. سپس با اندازه‏ گیری شاخص‏ های تفکیکی مهم و مطالعه خصوصیات ریخت‏ شناختی و با استفاده از منابع معتبر، تعیین گونه‏ شدند. در این تحقیق 17 گونه نماتد مرتبط با فرا ریشه گیاهان در منطقه سرخه حصار شناسایی به شرح زیر شناسایی گردید:
Aphelenchus avenae, Aphelenchoides composticola, Basiria graminophila, Boleodorus thylactus, ‏Coslenchus costatus, Criconemoides xenoplax, Ditylenchus myceliophagus, Filenchus misellus, F. vulgaris, Geocenamus brevidens, Helicotylenchus digonicus, Paratylenchus hamatus, Paratylenchus projectus, Pratylenchoides ritteri, Pratylenchus neglectus, Psilenchus hilarulus, Scutylenchus rugosus.
در بین گونه ‏های شناسایی شده، دو گونه P. neglectus و G. brevidens از جمعیت بالایی برخوردار بوده و می ‏توانند با توجه به زیست‏ شناسی و جمعیت بالای آن ها، به عنوان انگل ‏های ‏با ریسک خطر بالا در این منطقه معرفی شوند. همچنین در این تحقیق گونه ‏های ‏G. brevidens و S. rugosus از پراکنش بیشتری در بین نمونه‏ ها ‏‏برخوردار بودند.
کلیدواژه ها