شناسایی گونه‌های قارچ آلترناریا در درختان پرتقال استان‌های گلستان و مازندران و بررسی بیماریزایی آنها در ارقام پرتقال

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
لکه قهوه ‌ای آلترناریایی و پوسیدگی سیاه پس از برداشت میوه از بیماری ‌های مهم درختان مرکبات می ‌باشند. این بیماری ‌ها ناشی از گونه‌ های بیماریزای قارچ Alternaria هستند که به دلیل شرایط آب و هوایی مساعد استان ‌های گلستان و مازندران می‌توانند خسارت اقتصادی به درختان حساس و میوه ‌های مرکبات انبار شده وارد کنند. هدف از انجام این تحقیق شناخت گونه ‌های بیماریزای این قارچ و معرفی ارقام مقاوم به این بیماری در درختان پرتقال می باشد. به همین منظور نمونه‌ های مشکوک به بیماری آلترناریایی از باغ‌ های این دو استان جمع -آوری شدند و در آزمایشگاه، بعد از ضد عفونی سطحی، در محیط‌های سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) و سیب زمینی هویج آگار (PCA) کشت داده شدند. سپس این قارچ ‌ها جدا سازی و با روش تک اسپور، خالص شدند. گونه ‌ها با توجه به ویژگی‌ های ریخت شناسی نظیر: اندازه کنیدی، شکل کنیدی، وضعیت نوک کنیدی، وجود یا عدم وجود زنجیره کنیدی، تعداد کنیدی در هر زنجیره، وجود یا عدم وجود انشعاب در زنجیره، فراوانی انشعاب در زنجیره، ویژگی های سطح کنیدی، طول کنیدیوفور ثانویه و اولیه، دسته‌ای بودن یا نبودن کنیدی‌ها و قطر پرگنه در محیط PCA، طبق کلید مورفولوژیکی گونه های آلترناریا، شناسایی شدند. گونه‌های شناسایی شده شامل A. alternata، A. dumosa و A. citri بودند. برای ارزیابی بیماریزایی جدایه ها، از 4 رقم پرتقال به نام‌ های تامسون ناول، یافا شیرین، خونی سانگین و پرتقال والنسیا استفاده شد. آزمون بیماریزایی با استفاده از سوسپانسیون اسپور با غلظت 105 اسپور در میلی‌لیتر بر روی برگ، نهال و میوه انجام گرفت. قبل از مایه زنی، برخی برگ‌ها و میوه‌ها توسط سوزن استریل خراش داده شدند تا میزان شدت بیماری در بافت‌های آسیب دیده در مقایسه با بافت‌های سالم بررسی شود. نتایج نشان داد که ارقام تامسون، یافا و والنسیا به این 3 گونه حساس هستند و علائم شدیدی از خود نشان می‌دهند. اما رقم سانگین در سه آزمون برگ، میوه و نهال نسبتاً مقاوم بوده و گونه‌ های نام برده شده نتوانستند در رقم سانگین رشد کنند و گسترش یابند. قبل از مایه زنی، برخی برگ‌ها و میوه‌ها توسط سوزن استریل خراش داده شدند تا میزان شدت بیماری در بافت‌های آسیب دیده در مقایسه با بافت‌های سالم بررسی شود. نتایج نشان داد که ارقام تامسون، یافا و والنسیا به این 3 گونه حساس هستند و علائم شدیدی از خود نشان می‌دهند. اما رقم سانگین در سه آزمون برگ، میوه و نهال نسبتاً مقاوم بوده و گونه‌ های نام برده شده نتوانستند در رقم سانگین رشد کنند و گسترش یابند.
کلیدواژه ها