پارامترهای جدول زندگی وابسته به نسل زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae) در شرایط آزمایشگاهی
عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
پرورش طولانی مدت پارازیتوییدها در انسکتاریوم ممکن است عملکرد آنها را در جهت مثبت یا منفی تحت تأثیر قرار دهد. زنبور پارازیتویید Habrobracon hebetor یکی از مهمترین عوامل کنترل بیولوژیک است و میزبان‌های خود را هم در مزرعه و هم در انبار پارازیته می-کند. این پارازیتویید، عمدتاً شب‌پره‌های Pyralidae را مورد حمله قرار می‌دهد. در این پژوهش، اثر پرورش نسبتاً طولانی (نسل های 2، 4 و 6) روی پارامترهای جدول زندگی H. hebetor روی لاروهای شب پره آرد در شرایط آزمایشگاهی با دمای 1±27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت و روزانه 4 لارو میزبان در اختیار هرجفت پارازیتویید قرار داده شد. با توجه به نتایج، نسل دوم (2/12روز) در مقایسه با دو نسل دیگر (به ترتیب 1/10 و 3/10روز) طولانی-ترین مرحله پیش از بلوغ را دارا بود. طول دوره جنینی تخم زنبور در نسلهای مختلف به طور قابل توجهی متفاوت بود و طولانی‌ترین طول این دوره در نسل ششم (57/1 روز) و کوتاهترین طول آن در نسل چهارم (29/1 روز) مشاهده شد و در نسل دوم برابر 41/1روز بود. طولانی‌ترین دوره لاروی (99/2 روز) و شفیرگی (76/7 روز) در نسل دوم بود اما بین طول این مراحل در نسلهای چهارم (به ترتیب 39/2 و 83/6 روز) و ششم (به ترتیب 46/2 و 48/6 روز) تفاوت معنی‌دار مشاهده نشد. علاوه براین، تفاوت اندکی در طول دوره‌ی پیش از تخمریزی حشرات کامل (APOP) بین نسلهای مختلف مشاهده شد و طول آن در نسلهای دوم، چهارم و ششم به ترتیب برابر صفر، 14/0 و 16/0 روز به دست آمد. با این حال، کوتاهترین میانگین کل دوره‌ی پیش از تخمریزی (TPOP) مربوط به نسل ششم (9/10 روز) بود و طول این مرحله در نسلهای دوم و چهارم به ترتیب برابر 4/12 و 0/11 روز بود. طول دوره تخمریزی H. hebetor در نسلهای دوم، چهارم و ششم به ترتیب برابر 42/48، 86/38 و 58/35روز بود. علاوه بر این، بالاترین و پایینترین میزان باروری به ترتیب در نسلهای دوم (00/1304 تخم/ماده) و ششم ( 75/843 تخم/ماده) ثبت شد، همچنین در نسل چهارم میزان این پارامتر برابر 43/858 تخم/ماده بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) در نسلهای دوم، چهارم و ششم به ترتیب برابر 199/0، 261/0 و 261/0 بر روز بود. افزون بر این، مقادیر نرخ خالص تولید مثل (R0) در نسلهای دوم، چهارم و ششم به ترتیب برابر 45/142، 83/193 و 69/187 (نتاج/فرد) بود. میانگین مدت زمان یک نسل (T) نیز در نسلهای دوم، چهارم و ششم به ترتیب برابر 64/24روز، 06/20روز و 96/19روز بود. میتوان نتیجه گرفت که با پرورش زنبور طی شش نسل نمیتوان در مورد تغییر کارایی وابسته به نسل این زنبور قضاوت کرد و به همین دلیل بررسی تعداد نسلهای بیشتری در دستور کار قرار گرفته است.
کلیدواژه ها