بررسی مقایسه‌ای واکنش تابعی کنه شکارگر Neoseiulus californicus (Acari: Phytoseiidae) پرورش یافته روی گرده‌های گیاهی مختلف

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران

کنه شکارگر Neoseiulus californicus (McGregor) (Acari: Phytoseiidae) یکی از شکارگرهای موثر در کنترل آفات مهم گلخانه‌ها (کنه‌های تارتن) محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت بررسی کارائی این شکارگر، واکنش تابعی جمعیت‌های مختلف پرورش یافته آن روی گرده‌ آفتابگردان، گرده خرما، گرده گردو، گرده ذرت و تخم کنه تارتن دولکه‌ای در شرایط آزمایشگاهی (دمای 1± 27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور تراکم‌های مختلف تخم کنه تارتن دو لکه‌ایTetranychus urtica Koch (Acari: Tetranychidae) (2، 4، 8، 16، 32، 45 و 64) روی دیسک‌های برگی توت‌فرنگی (رقم گاویتا) در معرض کنه شکارگر بالغ ماده N. californicus سه روزه قرار گرفت. تعداد افراد شکار شده بعد از 24 ساعت ثبت شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SAS استفاده شد. نتایج رگرسیون لوجستیک نشان داد که واکنش تابعی کنه ماده N. californicus نسبت به تراکم‌های مختلف تخم کنه تارتن دو لکه‌ای در جمعیت‌های پرورش یافته روی گرده آفتابگردان، گرده خرما و گرده گردو از نوع دوم و جمعیت‌های از کنه شکارگر N. californicus پرورش یافته روی کنه T. urticae و گرده ذرت از نوع سوم بود. برای تعیین آماره‌های قدرت جستجو (a) و زمان دستیابی (Th) از معادله راجرز استفاده شد. قدرت جستجو برای کنه‌های شکارگر N. californicus پرورش یافته روی گرده آفتابگردان، گرده خرما و گرده گردو به ترتیب 020/0±057/0، 017/0±180/0 و 023/0±077/0 برآورد شد. زمان دستیابی و ضریب ثابت b برای جمعیت‌های کنه‌های شکارگر N. californicus پرورش یافته روی گرده ذرت و تخم کنه تارتن دو لکه‌ا‌ی به ترتیب (220/0± 360/1 ساعت و 090/0±100/0) و (210/0±370/2 ساعت و 010/0±170/0) برآورد شد. با استفاده از معادله ترکیبی آماره‌های واکنش تابعی مقایسه و مشخص شد که زمان دستیابی کنه شکارگر در پرورش‌های مختلف با یکدیگر تفاوت معنی‌دار داشت. کمترین زمان دستیابی کنه شکارگر به شکار، در کنه‌های پرورش یافته روی گرده خرما و گرده ذرت است. میزان شکارگری کنه شکارگر پرورش یافته روی گرده‌های گیاهی مختلف و کنه تارتن T. urticae در تراکم‌های مختلف شکار در سطح 95 درصد با یکدیگر اختلاف معنی‌داری داشت. حداکثر میزان شکارگری کنه شکارگر از تخم کنه تارتن دو لکه‌ای در جمعیت‌های پرورش یافته روی گرده ذرت و گرده خرما به ترتیب 2/1±26/25 و 4/2±28/26 بود.
واژه‌های کلیدی: کنه شکارگر، واکنش تابعی، گرده، کنه تارتن دو لکه‌ای

کنه شکارگر؛ واکنش تابعی؛ گرده؛ کنه تارتن دو لکه‌ای