بررسی تاکسونومیک جنس (Setina Schrank, 1802 (Lep.: Erebidae در ایران، به همراه گزارش جدید یک گونه برای فون ایران.

عنوان دوره: بیست و دومین کنگره گیاهپزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
جنس Schrank, 1802 Setina متعلق به زیر‌قبیلة Endrosina قبیلة Lithosiini از زیر‌خانوادهArctiinae و خانواده Erebidae است. این جنس به دلیل نشان دادن طیف وسیعی از تنوع فردی و درون جمعیتی از جنبه تاکسونومیکی گروهی بسیار پیچیده است. ساختار ژنیتالیای نر در این جنس بسیار یکنواخت بوده و صفات خاص در این گروه کمتر به چشم می خورد، با این حال بارزترین صفاتی که گونه‌های این جنس را از هم جدا می‌کند ساختمان والو و وزیکا در ژنیتالیای نر و شکل و اندازة داکتوس بورسا در ژنیتالیای ماده است. گونه‌ها در این جنس دارای اندازه کوچک تا متوسط بوده و از لحاظ شکل و اندازه بال، طول و پهنای شکم و ساختمان شاخک دارای دوشکلی جنسی هستند. رنگ بال جلو زرد و دارای ساختاری ساده شامل سه ردیف از نقطه‌های سیاه کوچک است، بال عقب معمولاً روشن‌تر از بال جلو بوده و الگوی بال شامل نقاط تیره در حاشیه بال است که گاهی بخشی از آن یا کل آن از بین رفته‌اند. گونه‌های این جنس در مناطق گرم و اغلب خشک، نواحی ماسه‌ای و صخره‌ای و علفزارهای خشک وجود دارند. ظهورحشرات بالغ از اواخر بهار تا اوایل پاییز است. از این جنس 8 گونه در منطقه پالئارکتیک وجود دارد و پیش از این تنها گونة S. roscida از ایران گزارش شده ‌بود. به منظور مطالعة تاکسونومیک این جنس در ایران علاوه‌بر نمونه‌برداری از استان‌های مختلف کشور طی سالهای93-94، نمونه‌های موجود در موزة حشرات هایک میرزایانس واقع در موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور نیز مورد بررسی قرار ‌گرفتند. نمونه‌برداری با استفاده از تلة نوری انجام ‌شد. در آزمایشگاه نمونه‌ها بر مبنای صفات ظاهری تفکیک شدند و اسلاید دائمی از ژنیتالیا با استفاده از تکنیک Robinson (1976) تهیه شد. با بررسی صفات مورفولوژیک و ساختار ژنیتالیای نمونه‌های جمع‌آوری شده، گونة S. aurata شناسایی شد که برای فون ایران جدید بوده و برای اولین بار گزارش می‌شود. این گونه تا کنون تنها از کشور روسیه گزارش ‌شده بود. پراکنش گونة S. aurata در استان‌های آذربایجان ‌غربی و آذربایجان ‌شرقی است، حال‌آنکه گونة S. roscida از استان اردبیل گزارش ‌شده است. بارزترین صفات مورفولوژیک که دو گونة فوق را از هم جدا می‌کند مربوط به ساختمان دیجیتوس در والو و تعداد کورنوتی‌های وزیکا در ژنیتالیای نر است، بدین‌ترتیب ‌که در S. aurata والو بزرگتر و عریض‌تر و دیجیتوس بلندتر از گونة S. roscida است. همچنین وزیکا در گونة‌ S.aurata دارای یک کورنوتی بزرگ، دو کورنوتی متوسط و تعداد زیادی کورنوتی کوچک است ،درحالی‌‌‌که وزیکا در گونة S. roscida دارای دو کورنوتی بزرگ، چهار کورنوتی متوسط و تعداد زیادی کورنوتی کوچک است.
کلیدواژه ها