شناسایی بیمارگرها و علائم همراه با زوال مو در موستان-های آذربایجان غربی
عنوان دوره: بیست و یکمین کنگره گیاه پزشکی ایران
نویسندگان
چکیده
بیماری‌های تنه مو تهدید بالقوه‌ای در کشت و پرورش مو شناخته می‌شوند و خسارات زیادی را به این محصول در سراسر دنیا وارد می‌کنند. بیماری، موهای جوان و مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. چندین گونه از هیفومیست‌ها مانند Phaeoacremonium spp.، برخی از بازیدیومیست‌ها و گونه‌های جنس Botryosphaeria عامل ایجاد این بیماری هستند. جهت ردیابی بیمارگرهای عامل زوال در استان آذربایجان غربی طی سال‌های 90-89 از موستان‌های مشکوک به بیماری با ثبت دقیق علائم ظاهری درختان در حال زوال، با بریدن قطعاتی از شاخه‌ها و شاخه‌های یک‌ساله نمونه برداری به عمل آمد. در آزمایشگاه علائم داخلی زوال با تهیه برش عرضی و طولی از شاخه‌های جمع-آوری شده به دقت یادداشت شدند. روابط بین علائم داخلی و خارجی مقایسه و بررسی شد و نتایج نشان داد که بیش از 90 درصد درختان نمونه‌برداری شده علائم خارجی زوال را به انواع مختلفی نشان می‌دهند. فراوانی علائم سوختگی شاخ و برگ برابر 6/34 درصد بیش‌تر از سایر علائم بود. همچنین علائم آوندی با پوسیدگی نامنظم، وی (V)-شکل و تغییر رنگ چوب به قهوه‌ای کمرنگ با فروانی-هایی به ترتیب 1/33، 9/14 و 05/11 فراوان‌ترین علائم همراه با زوال مو بودند. از یک سو مشخص شد که بیش از 50% گیاهان نمونه‌برداری شده با علائم خارجی زوال، دارای پوسیدگی‌های منظم و نامنظم آوندی در برش عرضی بودند. از سوی دیگر با جدا سازی قارچ‌های بیماری‌زای Phaeoecremounim spp.، Botryosphaeria spp.، Pestalotiopsis sp. و Truncatella sp. به فراوانی از روی علائم داخلی بیماری، رابطه این علائم و بیمارگرها ثابت شد. قارچ‌های بیماری‌زای Phaeomoenilla chlamydospora و Acremonium sp. نیز با فروانی کم‌تری به ترتیب به میزان 3/1 و 6/6 درصد جداسازی گردیدند. سایر قارچ‌های جداسازی شده ماهیت بیمارگری نشان ندادند و بی آزار (Avirulent) بودند. این تحقیق اولین بررسی بیماری زوال مو به همراه بررسی ارتباط عوامل بیمارگر و علائم همراه در استان آذربایجان غربی در ایران می-باشد.
کلیدواژه ها